Terroir, is dat niet iets met bodem?
Terroir, is dat niet iets met bodem? Het is een term uit de oenologie; wijnbouwtechnische wetenschap en de meest gangbare betekenis is dat je de bodem in de wijn kan proeven. Het woord ’terre’ betekent bodem in Frankrijk, waar terroir is ontstaan (specifiek in Bourgogne). De Fransen wisten namelijk maar al te goed in welke omgeving bepaalde druivensoorten het goed deden. En nog steeds!
Maar let op, terroir gaat niet alleen over de bodem waarop de druif is aangeplant. Het is de wisselwerking van meerdere invloeden. Denk aan: klimaat, de hoeveelheid regen, het aantal zonuren, de ligging van de wijngaard en de natuur eromheen, de temperatuur en de hellinggraad van de wijngaard. Terroir staat dus voor de specifieke invloed van al deze natuurlijk factoren op de smaak van de wijn, naast druivenras en vinificatie. Maar er zijn ook menselijke factoren van invloed zoals het snoeigedrag, de bodembewerking en de keuze wanneer er wordt geoogst. Samen te vatten tot het vakmanschap van de wijnbouwer. Dit totaalspel bepaalt of terroir wel of niet tot uitdrukking komt in de wijn. ‘In deze wijn komt het terroir prachtig tot expressie’, zou je best eens kunnen horen tijdens een wijnproeverij.
Hoe zit dat met de invloed van bodem op de smaak?
Wijn wordt verbouwd op verschillende bodem- en grondsoorten. Een bodem van zand, grind of kiezels heeft als voordeel dat water makkelijk weg kan stromen, een bodem van (vuur)steen, kalk, keien, leisteen en graniet houdt warmte goed vast en een bodem met veel kalkrijk klei zorgt dat zonlicht weerkaatst en de bodem koeler blijft. Die verschillende bodem- en grondsoorten zorgen voor bepaalde stijlkenmerken die een rol spelen in de smaak en kwaliteit van de wijn.
Nu is het zo dat er binnen één wijngaard sprake kan zijn van verschillende bodemsoorten die onderling dus heel andere wijnen opleveren. Dan hebben we het echt letterlijk over slechts een aantal meter. Volgens bepaalde wijncritici is precies dát waar terroir over gaat: de duidelijk waarneembare verschillen in kwaliteit en smaak tussen wijn van dezelfde wijngaarden.
Invloed van klimaat duidelijk zichtbaar
Het klimaat laat veel duidelijkere invloeden op de smaak en kwaliteit zien. In een warmer klimaat zijn druiven vroeger rijp. Ook water is van belangrijke invloed. Droogte zorgt namelijk voor meer geconcentreerde druiven. Het klimaat beïnvloedt de kwaliteit zeker. Het zal je niet verbazen dat er door wijnbouwers al vooruit wordt gekeken naar de impact van global warming. Denk aan oriëntatie op geheel andere druivensoorten dan er nu in het gebied groeien.
In de wijnwereld is terroir vaak onderwerp van discussie en er is ook al veel onderzoek verricht hiernaar. Het is een intrigerend onderwerp. Het terroir maakt wijn zo boeiend!