Pet-Nat: Hype of blijvend bruisend
Pétillant naturel, want daar staat pet-nat voor, is hip. Want; natuurwijn, milieubewust. Of is het meer dan dat en verdient dit een blijvend plekje op de wijnkaart van iedere zichzelf respecterende wijnbar?
Pet-nat, wat is dat?
Pétillant naturel is letterlijk ‘natuurlijk bruisend’; een wijn met natuurlijke bubbels. Dat wil zeggen dat er geen gisten en suikers worden toegevoegd. De wijn wordt tijdens de gisting al gebotteld en gist in de fles nog even verder, waardoor er op natuurlijke wijze koolzuur en dus een mousserende wijn ontstaat. Een trend, maar een met een rijke historie! Al ver voordat champagne ontstond, werd er al volgens deze methode (méthode ancestrale) mousserende wijn gemaakt. Overigens berust het ontstaan van deze methode op toeval, men was er niet op uit om mousserende wijn te maken en dacht dat de wijn al uitvergist was toen ze hem bottelden. Toen dit bij het openmaken van de fles niet het geval bleek te zijn en het een mousserende wijn was geworden, was dit een fijne verrassing. De méthode ancestrale was geboren.
Champagne wordt, net als bijvoorbeeld Cava, gemaakt volgens een andere methode; de méthode traditionelle. Hierbij wordt er, na een eerste gisting, gist en suiker toegevoegd aan de basiswijn om een tweede gisting op gang te laten komen waarbij het koolzuur ontstaat. Na deze tweede gisting wordt de ontstane gistprop uit de fles champagne verwijderd (dit heet dégorgement). Twee verschillen met de méthode ancestrale, want pétillant naturel vergist maar één keer en de wijn blijft, ongefilterd en al, in de fles.
Een laatste verschil: waar champagne vaak geschikt is om te ouderen, dat wil zeggen een aantal jaar te laten liggen waarin de wijn zich ontwikkelt, is pet-nat dat minder en drink je deze het beste jong en fris.
Zoals zoveel wijnen, heeft ook pétillant naturel zijn oorsprong in Frankrijk, in Gaillac om precies te zijn. Hier werd de pet-nat voor het eerst gemaakt van het druivenras mauzac. Tegenwoordig wordt er vooral veel pet-nat gemaakt in de Loire, vaak van chenin blanc, maar ook andere regio’s en wijnlanden springen in op de trend. Bijna alle pet-nat is wit, al is er ook steeds vaker rosé en rode wijn te vinden. Doordat de wijn ongefilterd is, is deze meestal wat troebel.
Quick and dirty aperitief
In de wijnwereld wordt pétillant naturel vaak omschreven als de ‘quick and dirty’ variant van mousserende wijn. Niet geheel onterecht, als je bovenstaande hebt gelezen. Maar hoewel het misschien makkelijk klinkt, is het maken van pet-nat een lastig en delicaat proces, waar de wijnmaker behoorlijk wat kennis voor in huis moet hebben en wat ook nog wel eens wil mislukken. De timing van het bottelen van de wijn is bijvoorbeeld cruciaal voor het eindresultaat. Wordt de wijn te vroeg gebotteld, dan ontstaat er veel te veel koolzuur in de wijn en bottel je te laat, dan veel te weinig.
Lukt het wel, dan is het eindresultaat een aromatische, funky mousserende wijn, met aroma’s en smaken die passen bij de druif/druiven die gebruikt zijn en het terroir. Pet-nat is vrijwel altijd droog tot lichtzoet, er wordt immers geen suiker toegevoegd en de gisting in de fles gaat door totdat alle suiker op is. Het alcoholpercentage is laag, zelden boven de 12%. Door deze kenmerken is een frisse pet-nat ontzettend geschikt als aperitief!
Wijn-spijs
Net als andere mousserende wijnen, past pétillant naturel perfect bij de borrel of bij lichte voorgerechten. Maar de wijn kan ook een verfrissend effect hebben bij licht pittig eten, zoals de aziatische keuken. Zeker als je een pet-nat drinkt die lichtzoet is. Met de jaarwisseling in aantocht is pétillant naturel een geschikte wijn voor bij de oliebollen. Niet wachten tot middernacht hoor!
Kortom, pet-nat is eigenlijk geen hype te noemen. Dat er nu steeds meer vraag naar is, past helemaal in de opkomst van de natuurwijnen. Pet-nat is een betaalbaar, goed alternatief voor bijvoorbeeld champagne en verdient daarom zeker een vaste plek op de wijnkaart of in je koelkast!