Nederlandse Wijnmakers in het Buitenland: Domaine de Marotte
In deze reeks nemen we Nederlandse wijnmakers in het buitenland onder de loep. Elk met hun eigen speciale en markante verhalen. Iets waar iedere wijnliefhebber wel eens over na heeft gedacht: “hoe zou het zijn als ik zelf een wijngaard had”?
In 1998 besluiten Daan en Elvire Dijkman een wijndomein in Frankrijk over te nemen. Sindsdien produceren zij op Domaine de Marotte – net buiten Carpéntras aan de voet van de Mont Ventoux – biologische wijnen die uitblinken in kwaliteit. Als snel blijkt dat het ondernemersbloed van Daan en Elvire stroomt waar het niet gaan kan. Inmiddels werkten ook de vier kinderen mee op en om 28 hectare wijngaarden.
Hoe kwamen jullie op het idee om te gaan ondernemen?
Wij komen beiden uit een ondernemersgezin en hadden na onze opleidingen het idee opgevat om samen te gaan ondernemen in iets wat in de basis agrarisch was. Iets dat we zouden kunnen verwerken tot een eindproduct, dus geen halffabricaat. De commerciële kant spreekt ons ook aan. We zochten ook in het buitenland omdat ons dat wel aantrekkelijk leek, waaronder Frankrijk maar we zijn ook gaan kijken in andere landen zoals in Hongarije.
Hoe komen jullie dan vervolgens bij een wijnhuis terecht?
Domaine de Marotte was al bezit in de familie sinds 1986 en werd destijds gerund door een bedrijfsleider. Onze familie ging iedere vakantie die kant op om te helpen en wij waren er ook ieder jaar te vinden. Het was oorspronkelijk niet de bedoeling dat wij het bedrijf zouden overnemen. Toen de bedrijfsleider in 1997 aangaf te willen vertrekken, werd het eerst als een probleem gezien. Wij grepen dit juist aan als onze kans om de grote sprong te gaan maken. Klein detail was wel dat Elvire net bevallen was van ons eerste kindje én nummer twee al op komst was.
Dat is volgens ons nou echt ondernemen. Mogelijkheden zien en kansen aanpakken. Wat deden jullie eigenlijk voordat jullie in Frankrijk terecht kwamen?
Wij hebben elkaar leren kennen tijdens onze studies. Daan studeerde Levensmiddelentechnologie met dranken als specialisatie en Elvire studeerde tuinbouw. Na het afronden van onze studies is Daan eerst gaan werken in Zuid-Afrika. Hij begon in het bier en werkte later met jenevers bij Hooghoudt in Groningen. Elvire is na haar studie Daan achteraan gegaan om te gaan werken als docent op de Middelbare Landbouwschool in Emmen. Van daaruit is Elvire gedetacheerd via het arbeidsbureau om mensen te gaan omscholen voor werk in de tuinbouwkassen. Tussen het werken door waren wij alle vakanties al op Domaine de Marotte te vinden om te helpen en om mee na te denken welke kant het bedrijf op ging.
Dus iedere vakantie werden jullie meer en meer betrokken bij het wijnhuis. Als dan eenmaal die kans voorbij komt, waar begin je dan?
Toen wij begin 1998 naar Marotte verhuisden moesten we nog veel leren. Onze Franse taalkennis was bijvoorbeeld nog heel basis. Omdat we het bedrijf echt hadden overgenomen hadden we meteen grote schulden dus was er weinig geld om arbeiders in te huren. We deden dus vanaf dag één alles zelf terwijl we alle werkzaamheden en machines nog moesten leren kennen. We zochten veel dingen zelf uit en stelden ons vaak de vraag: waarom doen we dit zo en niet anders? We bezochten ook vaak technische beurzen en gingen kijken bij collega’s. Je leert snel als je de Pippi Langkous attitude hebt, ik heb het nog nooit gedaan dus ik denk dat ik dat wel kan!
Haha, mooie aanpak. En flink doorbijten dus met een gezin ernaast. Is er ook iets dat jullie compleet hebben onderschat?
Hoe positief we ook zijn vertrokken en hoe goed we denken te kunnen relativeren bleek het stuk Franse bureaucratie toch meer tijd vretend dan gehoopt.
Laten we daar dan ook maar niet te veel meer bij stilstaan. Hoe gaat het nu ruim 23 jaar verder?
Wij zijn sinds we hier in 1998 begonnen met een kind, 16 hectare druiven, nul gîtes en nul bezoekers ondertussen gegroeid naar een gezin met vier kinderen, 28 hectare druiven, vijf gîtes en (2020 niet meetellend) meer dan 7000 bezoekers in het toeristenseizoen. Onze kinderen zijn nog allemaal in de studerende leeftijd nu maar een van de jongens heeft zijn tussenjaar ingevuld met een heel jaar op Marotte werken. Onze oudste zoon werkt nu ook een half jaar mee. Het hele gezin in betrokken, onze dochter Eline werkt mee als designer en zij ontwerpt onder andere de etiketten. Ze zijn alle vier graag thuis en helpen dan graag mee als dat kan.
Zowel als bedrijf en als gezin gegroeid en de traditie van het familiebedrijf blijft zo mooi in stand. Hoe was dat in 2020 toen de wereld stil kwam te staan?
2020 was voor ons als gezin een bijzonder jaar omdat alle vier de kinderen naar huis kwamen in de periode van volledige lockdown. Al het personeel zat ook thuis en toen hebben we als gezin met zijn zessen het hele teeltseizoen gerund. De drukste tijd van het jaar. Daar zijn wij trots op en het wordt alleen daardoor al een topjaar. Het is een écht familiebedrijf maar iedereen moet zijn eigen pad kiezen.
Daar mogen jullie zeker trots op zijn. Nu zijn we natuurlijk wel benieuwd hoe de wijn uit 2020 zal smaken. Jullie maken wijn aan de voet van de Mont Ventoux. Deze ‘kale berg’ zullen veel Nederlanders voornamelijk uit de Tour de France kennen.
Heeft de Mont Ventoux ook een (significante) invloed op de (smaak van) de wijn?
Absoluut! Omdat de Mont Ventoux is ontstaan in de ijstijd en ons gebied in die tijd een meer was. Dit meer is in die tijd volledig bedolven en daardoor zitten wij nu bovenop een van de grootste zoetwatervoorraden van Europa. Wij hebben een eigen bron op ons terrein waarmee we dit water omhoog kunnen pompen en we eventueel ook onze wijngaarden mee kunnen watergeven. De Mont Ventoux beschermt ons tegen de harde mistral en in de zomer zijn de nachten hier relatief koel omdat de koele lucht ‘s nachts van de berg valt.
Aha. Ja die mistral zullen ook de wielrenners die weleens in het gebied hebben gefietst kennen. Die kan goed tekeer gaan en een flinke tegenwind geven. Wat heeft dit voor invloed op de wijn(gaarden)?
De mistral is een droge koele wind uit het noorden die vaak waait nadat het bij ons geregend heeft. Wij zijn daarvoor wat betreft onze eigen wijngaarden heel blij mee omdat dit het gewas sneller laat drogen en dus schimmels veel minder kans krijgen om zich te ontwikkelen. Als je aan het fietsen bent en het waait weer hard denk je maar: Daan en Elvire zijn er blij mee!
Laten we het maar positief bekijken inderdaad. Is dat ook iets wat te herleiden is in jullie wijnen? Zorgt dit bijvoorbeeld voor hogere kwaliteit?
Wij denken dat onze wijnen onderscheidend zijn omdat ze bijzonder puur zijn gemaakt en ook zo smaken. Zo vergisten wij onze druiven in onze eigen wijnmakerij. We maken daarbij zoveel mogelijk gebruik van roestvrijstalen tanks omdat deze het beste te reinigen zijn. We willen zo min mogelijk aan onze wijnen toevoegen en daarom is goede hygiëne erg belangrijk.
Is dat ook de reden dat jullie biologisch en duurzaam zijn gaan werken?
Wij vinden het belangrijk om goed voor de aarde te zorgen, we hebben de aarde slechts te leen van onze kinderen. Bij duurzaam werken hoort dat wij al het onkruid handmatig of mechanisch verwijderen. En daarna composteren wij het tot voeding voor onze planten. Verder is een gezond bodemleven heel belangrijk. Want daardoor zijn de planten veel sterker en minder vatbaar voor ziektes. Bovendien is de smaak van de druiven ook nog eens veel krachtiger.
Het is natuurlijk bijna onmogelijk aangezien jullie wijnen allemaal de namen van de kinderen dragen. Maar op welke wijn zijn jullie stiekem het meest trots op?
Je zegt het goed, we zijn trots op al onze kinderen en daarom zijn ze ook vernoemd in de wijnen maar stiekem zijn we vooral trots op onze witte wijnen. Waarom? Omdat wij denken dat we daarmee het meest onderscheidend zijn in ons gebied
Dat maakt ons alleen nog maar meer nieuwsgierig dus we hopen snel ergens wat te kunnen proeven. Waar gaan jullie wijnen zoal naar toe?
Het grootste gedeelte van onze wijnen wordt geëxporteerd en we zijn op dit moment druk met het uitbreiden van de beschikbaarheid van onze wijnen in Nederland. Op onze website hebben we net een kaart laten maken waarop de verkoopadressen te vinden zijn en zie je in één oogopslag het dichtstbijzijnde punt.
Ons is ook ingefluisterd dat jullie wijnen menig maaltijd opleuken in vooraanstaande restaurants. Aan welke mooie plekken kunnen we zoal denken?
Onder andere in restaurant Rijks te Amsterdam, Bergpaviljoen in Amersfoort, Porterhouse in Naarden en in Muiden, binnenkort in de Groene Lantaarn in Noord-Laren en in het restaurant van Landgoed Huize Bergen. Dit gaat allemaal via wederverkopers maar een goed idee om daar wat meer inzicht in te gaan krijgen.
Welke dromen hebben jullie met Domaine de Marotte?
Wij willen graag de ontvangstruimte met het fantastische uitzicht op de Mont Ventoux bouwen. Door een paar tegenvallende oogstjaren en het jaar 2020 blijven deze plannen nog even op de plank. Ook de wijngaarden willen we optimaliseren. Over vijf of tien jaar zijn we door heel Nederland te koop en staan we op de wijnkaart van veel goede restaurants. Tegen die tijd weten we ook of een of meer van onze kinderen wellicht het bedrijf over willen nemen en kunnen we daarnaartoe werken.
Reden genoeg om, als het weer kan, Domaine de Marotte te gaan bezoeken in het prachtige Frankrijk. En tot die tijd kan je er dus bij verschillende restaurants in Nederland al van genieten!