De stadswijngaard Utrecht: Wijn voor en door Utrechters
Het is goed warm als ik aankom in de Stadswijngaard in Utrecht, te vinden bij de Koningshof. Maar dat betekent niet dat er niet hard gewerkt wordt! Achter op het terrein staan de druifranken aangeplant waar Angélique Chamboné met een aantal vrijwilligers al goed aan het werk zijn in de zon. Ik vergeet bijna dat we in Nederland zijn, dit zijn mediterrane taferelen! Gelukkig heeft ze tijd om even te gaan zitten en mij alles te vertellen over het ontstaan van deze stadswijngaard en de toekomstplannen, want die zijn er!
Hoe het allemaal begon..
Het begon met drie mannen en een plan. Peter Groeneveld die een opleiding Wijnbouw volgde in België, Marco Westra, maître/sommelier bij Restaurant Bridges, en Sjors te Brake, eigenaar van Utregs Wijnhuis, wilden de Utrechters een stadswijngaard geven: voor en door Utrechters. Samen trokken ze de stoute schoenen aan en gingen op zoek naar een stuk grond om te pachten. Belangrijk was (en nog steeds!) dat deze grond binnen de Utrechtse stadsgrenzen ligt. Zo kwamen ze bij de Koningshof uit, een stadslandbouw-initiatief aan de oostkant van de stad. Hier pachten ze sinds 2020 zo’n 500m².
Op 24 april 2020 was het dan eindelijk zover: de eerste 240 stokken gingen de grond in. Nog geen maand later op 15 mei werd er op een tweede locatie aangeplant: de Asch van Wijckskade. Hier huist de wijngaard in een besloten binnentuin, met veel minder wind, wat natuurlijk effect heeft op de druiven.
De wijnen!
Een supermooi begin, maar wat staat er dan precies aangeplant? Het antwoord is simpel: voornamelijk Souvignier Gris, een lichtroze rode druif. Deze druif vind je vaker terug in Nederland, dit omdat hij het goed doet in ons wijnklimaat. De Souvignier Gris is vaak te herkennen aan de subtiele fruitaroma’s van meloen, gekonfijte abrikozen en kweepeer.
Doordat de locatie bij de Asch van Wijckskade ommuurd is, is deze ook geschikt voor een klein strookje pinot noir langs de muur, waar deze de teruggekaatste warmte van opvangt. Er wordt nu vooral mee geëxperimenteerd, maar wie weet wat dit de komende jaren oplevert?
Wat de wijnstijl precies wordt, is nog niet bepaald. De ideeën variëren van een mousserende naar een stille wijn. Zoals het er nu voorstaat zullen de druiven uit de verschillende wijngaarden worden verzameld, waarna ze zullen worden geblend tot een mooie Utrechtse Souvignier Gris.
Vorig jaar februari zijn Angélique Chamboné en Roel Balvers toegetreden tot het bestuur. Angélique, Register Vinoloog en wijndocent, heeft veel ervaring opgedaan in de wijngaarden en kelders in Zuid-Afrika. Deze ervaring komt mooi van pas bij de Stadswijngaard: voor haar maakt dit de ‘wijnmaakcirkel’ rond.
Verder vertelt ze mij dat de Utrechters de Stadswijngaard al vanaf het begin een warm hart toedragen. Zo heeft de gemeente afgelopen winter gratis houtsnippers geleverd om de jonge druiven planten te beschermen tegen de vorst en inmiddels is er zelfs een wachtlijst voor de vrijwilligers. Ook heeft de Utrechtse horeca aangegeven geïnteresseerd in de wijnen te zijn als de tijd rijp is. Fantastisch toch, om in je eigen stadsie te proosten met een echt Utrechtse wijn op het terras! Helaas zullen we hiervoor nog even moeten wachten: de eerste oogst wordt als het allemaal meezit in 2023 verwacht. Dus op zijn vroegst kunnen we in 2024 van een Utrechts glas wijn genieten.
Maar er is meer nodig..
Op dit moment zijn er twee locaties waar de druiven groeien en tikken ze nog niet de 500 stokken aan. Er is dus groei nodig en daarvoor zijn ze hard op zoek naar nieuwe stukken grond. Eén ding is duidelijk: de wijngaard moet echt Utrechts zijn, dus beschikbare plekken in de dorpen rondom Utrecht worden helaas afgewezen. Het ideaalbeeld is dat door de hele stad je op de meest ludieke plekken Utrechtse wijn aanplant vindt. Mocht je dit nu lezen en denken: Verrek! Ik heb die plek (wel minimaal 500 m2 beschikbaar), neem dan vooral contact met ze op via : wijn@stadswijngaardutrecht.nl.
Wat brengt de toekomst?
De Stadswijngaard Utrecht heeft er voor gekozen om een stichting te zijn. Zonder winstoogmerk dus. Verwacht dus geen supergrootschalige productie. Tijdens ons gesprek komt de missie “voor en door Utrechters” vaak terug. De Stadswijngaard wil Utrecht kennis laten maken met biologische wijnbouw: Niet op de laatste plaats natuurlijk voor de wijn zelf, maar ook door te werken met vrijwilligers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Verder zijn er plannen voor rondleidingen, een kenniscentrum en wijncursussen- en opleidingen. Genoeg te zien en te ontdekken!
Ik ben blij dat ik al een klein kijkje in de keuken heb kunnen nemen en zie mezelf al helemaal zitten met een goed glas Utrechtse Souvignier Gris in 2024!
